W niniejszym artykule kładziemy nacisk na związek stylów kierowania organizacją, a ich skutecznością.
Aktualnie w małych i średnich przedsiębiorstwach mamy do czynienia ze ” spuścizną postkomunistycznego” stylu kierowania. Przedsiębiorstwa, albo są prowadzone przez spadkobierców fortun wypracowanych przez przodków, albo prowadzone w oparciu o wiedzę przedsiębiorczą zdobytą w okresie w jakim działalność została uruchamiana.Poziom aktualnej wiedzy dotyczącej skutecznym kierowaniem organizacją ma dużo do życzenia. Oczywiście nie generalizując, zjawisko nie dotyczy wszystkich firm. Dlaczego jednak style kierowania firmą są tak ważne?
W zależności od struktury przedsiębiorstwa oraz jego profilu działalności skuteczny kierownik powinien być świadomy na jaki etapie firma się znajduje oraz dokąd zmierza. Drugim czynnikiem wpływającym na dobór stylu kierowania jest doświadczenie członków zespołów roboczych tj. zespołów sprzedażowych, zespołów produkcyjnych, administracji, itp. Kolejny aspekt jaki decyduje o wyborze właściwego stylu kierowania jest charakter zadań z jakimi jego podwładni mają do czynienia. Ostatni element układanki to otoczenie zewnętrzne przedsiębiorstwa. W zależności od parametrów i proporcjonalności tych wszystkich składowych wpływających na wybór skutecznego stylu kierowania, kierownik stoi przed wyborem :czy wybrać styl zadaniowy, nastawiony na ludzi, czy na zmiany ( Yukl, 2006).
Po wstępnych i ogólnym zapoznaniu się ze zmiennymi wpływającymi na wybór stylu kierowania w organizacji, zastanówmy się dlaczego warto badać style kierowania w organizacji. Poniżej przedstawię tylko kilka najważniejszych argumentacji.
Case 1
Może się zdarzyć, że przedsiębiorstwo zajmujące się pośrednictwem handlowym odnotowuje spadek sprzedaży. Firma X działa na rynku regionalnym od 1996 r. Do grudnia 2009 r była liderem w branży. W lutym 2010 r nastąpiła redukcja etatów, a co się z tym wiąże zmiana systemu wynagradzania pracowników. Pomimo podjętych działań udziałowcy zdecydowali się na podniesienie firmy z zapaście. W związku z tym faktem, firma prowadzi szerokie kampanie reklamowe, dodatkowo wprowadziło programy lojalnościowe dla swoich klientów, a jednak nadal odnotowuje tendencję spadkową. Wyniki przeprowadzonego badania stylów kierowania pokazały, iż w dziale sprzedażowym ( 12 przedstawicieli handlowych, 2 kierowników , 1 dyrektor sprzedaży) panuje styl demokratyczny. Po drugie, pracownicy są przemotywowani do pracy ( zbyt dużo wzmocnień zewnętrznych- nagród i bonusów) przez co spada ich motywacja wewnętrzna. Dodatkowo relacje pomiędzy podwładnymi, a dyrektorem są ” ciepłe”
W wyniku przeprowadzonego audytu stylu kierowania zalecono zmianę stylu na skuteczny ( ze względu na możliwość skojarzenia firmy z treścią artykułu nie ujawniamy) . Obecnie firma zajmuje trzecie miejsce w regonie pod względem realizacji planów sprzedażowych. Czy zatem warto prowadzić badania stylów kierowania?
Case 2
Firma Y działa w branży produkcyjnej od 1998 r. Wraz z przyjściem fali” kryzysu psychologicznego” do Polski 2009/2010 firma utraciła kontakty z partnerami handlowymi. Z pierwszego spotkania z właścicielem otrzymaliśmy odpowiedź ” już się nie sprzedaje jak kiedyś”. Należy wspomnieć, iż firma zatrudniała do końca 2009 r trzydziestu pracowników produkcyjnych, dwóch kierowników zmianowych, trzech serwisantów, dział sprzedaży 3 osoby, które zajmowały się odpisywaniem na zapytania klientów. Właściciel stanął przed decyzją ” albo zamyka firmę, albo inwestuje to co ma w 100% i raz kozie śmierć”. W wyniku przeprowadzonego badania stylów kierowania i audytu działań marketingowych z danych pierwotnych i wtórnych stwierdzono, iż przedmiotowe przedsiębiorstwo charakteryzuje się stylem kierowania zorientowanym na pracowników, zaś sama struktura firmy posiada orientację marketingową ukierunkowaną na produkcję. W przedsiębiorstwie nie było ani jednego działania marketingu mix, nie wspominając już o skutecznym dziale sprzedaży, czy też reklamie.
Badanie stylu kierowania pozwoliło właścicielowi przedsiębiorstwa na zlokalizowaniu przyczyn niepowodzeń oraz na podjęcie decyzji co do dalszej strategii rozwoju.
Czasami zdarza się nam jako właścicielom trzymać swojego” status quo” i nie dopuszczać rad, pomysłów, które mogą wpłynąć pozytywnie na efektywność zarządzania swoimi firmami. Co ciekawe, jeżeli chcemy wziąć kredyt hipoteczny to idziemy do doradcy bankowego, który jest ekspertem ( oczywiście profesjonalne banki), słuchamy korzyści, za i przeciw, a w przypadku gdy ważą się losy firmy wiemy lepiej niż inni, idąc dalej w pułapkę utopionych kosztów.